Investigadores históricos

O dolmen de Dombate estivo presente na literatura histórica xa desde os autores do século XIX. O primeiro propagandístico deste xacemento foi Manuel Murguía quen na súa Historia de Galicia o estuda en 1901. 

En 1910, o hispanista irlandés Spencer Dogson trata sobre el nun artigo publicado en La Voz de Galicia. En 1924, os compoñentes do Seminario de Estudos Galegos, Ciriaco Pérez Bustamante e Isidro Parga Ponda, publican un amplo estudo que tivo gran difusión naquela época baixo o título de ?Los dólmenes de Dombate y la Gándara? no Boletín de la Biblioteca Menéndez Pelayo. 

En 1938, George Leisner inclúe nun estudo sobre o megalistismo noroccidental a primeira planta rigorosa de Dombate. Anos máis tarde E. Shee Twohig e M. C. García Martínez realizan un estudo dos gravados que xa foran identificados por Manuel Murguía. En 1981, E. Shee Twohig realiza en Oxford a tese de doutoramento co título de The Megalithic Art of Western Europe no que describe a Dombate como ?un monumento de cámara poligonal máis ancha ca longa, con corredor ben diferenciado da cámara tanto en planta como en sección, y con gravados nalgunhas lousas da cámara presentando os motivos de The Thing (A Cousa) e ondulados?. 

Tras as escavacións de finais da década dos 80, José María Bello Diéguez descobre que o xacemento de Dombate está formado por dous momumentos ademais doutros achados nos que aquí se fala noutros apartados.

Superposición de monumentos

José María Bello Diéguez descubriu que Dombate non era un, senón dous monumentos superpostos que foron construídos en distinta época e que el denominou Dombate Primitivo e Dombate Recente. Era a primeira vez que na Península ibérica se encontraba un caso de superposición de monumentos megalíticos nun mesmo emprazamento.

Esta sucesión cronolóxica de monumentos deu paso á teoría da monumentalización (superposición de xacementos) fronte á da necroplización (construción de xacementos nunha mesma área).